24 uur per dag bereikbaar 0341 492 826

Meer over hoe muziek uitvaartrituelen ondersteunt.

De laatste jaren professionaliseren steeds meer mensen zich tot ritueel begeleider. Uitvaart- verzorgers van Sluijmer & Van Olst hebben zich ondertussen daarin al lang ontwikkeld zonder zich te tooien met die titel. Met nabestaanden geven zij vorm aan het afscheid nemen met behulp van symbolen, woorden, beelden, klanken en handelingen. Zorgen zij ervoor dat de uitvaart een unieke compositie wordt van rituelen.

Vroeger werd de overledene meestal uitgedragen door niet verwanten. Door buren (noabers) of door ervaren oudere heren ingehuurd door de begrafenisondernemer. Dragerteams zijn er nog steeds. Sluijmer & Van Olst huren graag studenten in om dat stijlvol te doen. Zij dragen de kist dan meestal op de schouder.

Luister hieronder.

Maar zelf dragen door nabestaanden kan helpen om de het afscheid heel persoonlijk te maken. Het is voor hen een ongewone bezigheid en kan voor spanning zorgen. Hendrik van Olst en Jeroen Smidt proberen er alles aan te doen om die wat weg te nemen. De keuze van de muziek bij het binnen- of uitdragen helpt daarbij.  Zij stimuleren de nabestaanden om de muziek niet alleen af te laten hangen van wat bijvoorbeeld in de kerk  de gewoonte is. In overleg met de voorganger kan het in- en uitdragen buiten de officiële kerkdienst gebeuren zodat er meer ruimte is voor zelf gekozen muziek.

Het aansteken van kaarsen met behulp van de Paaskaars  is in de regio Nunspeet nog niet in alle kerken mogelijk. Waar het wel kan daar noemen de uitvaartverzorgers van Sluijmer & Van Olst ter inleiding of als afsluiting het lied Licht dat ons aanstoot in de morgen. Huub Oosterhuis dichtte het en gebruikt in het eerste couplet het beeld van het licht als actieve kracht. Je voelt het aanstoten van je lichaam alsof je wordt opgewekt om op te staan uit de dood.

Daarna klinkt echter meteen het woord ‘voortijdig’. Het is dus ook een licht dat ons vanuit de toekomst, die een bevrijdende toekomst is, tegemoet schijnt. Al zingend vraagt de zanger dringend aan dat licht, om ons allen te ‘overdekken’, als een warme deken in het koude bestaan. Dus ook voor de tijd na de uitvaart.

Niet iedereen heeft bij het kaarsenritueel belang bij de associatie met de paaskaars. Maar bij de kaarsen kunnen lucifers worden gelegd of een aansteker. Daar kan een popliedje bij gespeeld worden over iemand missen. Bijvoorbeeld Door de wind van Miss Montreal.

Over bloemen zijn talloze muziekstukken geschreven. Zowel gezongen als instrumentaal uitgevoerd. Het korte jeugdwerk Crisantemi (chrysanten) van Puccini is een klaagzang ter herinnering aan Amadeo di Vavoia, hertog van Aosta.

Een stuk uit 2001 dat bij het leggen van bloemen ten gehore gebracht kan worden als aansporing om zelf verder te gaan is Comptine d’un autre été: L’après-midi. Een kinderliedje uit een andere zomer: de middag. Het is van de Franse componist Yann Tiersen en wordt als achtergrond gebruikt in de film Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulin. Amelie is een jonge vrouw waarvan de vader die arts is en denkt dat ze een hartkwaal heeft. Op een dag besluit ze echter dat ze met kleine dingen andere mensen gelukkig kan maken.

Door Harry Tijssen, bijdragend schrijver Sluijmer & Van Olst Uitvaartverzorging

De laatste verhalen als eerste ontvangen!

Op onze muziekpagina vindt u verschillende populaire afspeellijsten van uitvaartmuziek.

Beluisteren

30 junli 2024 verschenen in Nunspeet HaH

Muziek ondersteunt uitvaartrituelen

Hendrik van Olst

Een uitvaartplechtigheid kent verschillende rituelen zoals het binnendragen en uitdragen van de kist. Maar ook het aansteken van kaarsen en het leggen van bloemen. Een ritueel is een handeling met een betekenis. Ik help graag bij het uitdenken, het vormgeven en het uitvoeren van daarvan. Deze aflevering gaat over hoe muziek daarbij kan ondersteunen.

Voor het dragen van de kist vragen we de nabestaanden naar hun ideeën. Wie gaan het doen en hoe, dragend of rijdend. Meestal voelen de dragers zich wat gespannen of het allemaal wel goed komt. Het zou jammer als ze dan moeilijker bij hun gevoel komen van verbondenheid met wie ze dragen. Daarom stel ik voor om lievelingsmuziek te laten horen van de overledene zoals Abba Vader of Lief Java.

Voor het uitdragen kan de voorkeur liggen bij muziek waar je zelf van houdt omdat jij verder moet. Wat de toekomst brengen moge of bijvoorbeeld Morgenstimmung van Edvard Grieg.

Het aansteken van kaarsen kan ook een ritueel zijn. Vaak wordt dan gebruik gemaakt van de Paaskaars.  Op zondag brandt deze kaars omdat Christus uit de dood is opgestaan. Bij een rouwdienst kan het zorgen voor licht en verbondenheid. Eigen kaarsen worden dan aangestoken met behulp van de Paaskaars. Het is mooi om het muzikaal in te leiden of te laten volgen door een lied als Licht dat ons aanstoot in de morgen van Huub Oosterhuis(Lied aan het licht).

Voor mensen die geen band hebben met geloof of kerk kan het branden van kaarsen ook steun bieden. Dan gaat het om het laten voelen van warmte en licht zoals je moeder die ook verspreidde of om de verbondenheid te voelen met degene die ons al eerder zijn ontvallen.

Gevolgd bijvoorbeeld door het lied “Geen kind meer” van Karin Bloemen.

Als het gaat om een bloemenritueel, Is er de mogelijkheid om losse bloemen te steken in een  speciale band rond de kist.  Maar er kan daarnaast een moment gekozen worden om losse bloemen neer te leggen. Als er een geluidsinstallatie is dan raden we aan om dat aan het eind van de begrafenis of van de crematie te doen. Passende muziek is dan bijvoorbeeld van componist Pucini het stuk Crisantemi of pianomuziek van Tiersen Comptine d’un autre été ( L’après-midi).

Wilt u meer weten over het ondersteunen van uitvaartrituelen met muziek scan dan de QR-code. De volgende keer gaat het over live muziek.

Andere verhalen

  • Live muziek bij een uitvaart

    Uitvaarten worden steeds persoonlijker, met meer aandacht voor de wensen van de nabestaanden en de overledene, waarbij livemuziek een belangrijke rol speelt in het reguleren van emoties en het creëren van een persoonlijke en troostende sfeer.

    lees meer

  • Muziek doet foto’s leven

    Muziek is niet meer weg te denken bij een uitvaart. In de komende maanden nemen wij u mee naar bekende muziekstukken die gespeeld worden tijdens uitvaarten. Deze maand willen wij u kennis laten maken met Alain Clark, Gabriël Fauré.

    lees meer

  • Het waardevolle van klassieke muziek bij een uitvaart

    Muziek is niet meer weg te denken bij een uitvaart. In de komende maanden nemen wij u mee naar bekende muziekstukken die gespeeld worden tijdens uitvaarten. Deze maand willen wij u kennis laten maken met klassieke uitvaart muziek gecomponeerd door Edward Elgar.

    lees meer

Sluijmer en van Olst verzorgen al meer dan 12,5 jaar Uitvaartplechtigheden

Neem contact op
Iemand is overleden, wat moet ik doen?